پيگيري روش هاي پيشگيرانه و سنجش سلامت

۱- عوامل خطرآفرين را شناسايي كنيد

احتمال گسترش رگ هاي واريسي در بعضي افراد نسبت به بقيه بيشتر است. دانستن عوامل بالابرنده ي احتمال بروز واريس، مي تواند به شما براي انتخاب سبك زندگي و عادات سالم تر كمك كند. اگر چند عامل را در خود شناسايي كرديد، بهتر است با پزشك خود درباره چگونگي مديريت اين عوامل خطرآفرين مشاوره كنيد.

• سن: يكي از بزرگترين عوامل بروز واريس در شما سن است. با بالارفتن سن كمي از قدرت انعطاف رگ هاي شما از دست مي رود.عملكرد موثر دريچه هاي رگ هاي شما كاهش مي يابد. اين امر باعث گسترش رگ هاي واريسي مي شود.
• جنسيت: معمولاً احتمال بروز واريس در زنان بيشتر از مردان است. اين شايد بدليل تجربه ي تغييرات هورموني كه در بدن آنها رخ مي دهد ، مثل يائسگي و يا بارداري باشد.
• ژنتيك: اگر يكي از افراد خانواده ي شما دچار واريس باشد، شما ريسك بالايي براي ابتلا به واريس داريد. يا اگر در زمان تولد دريچه هاي رگ هاي شما ضعيف بوده اند، شما درخطر ابتلا به اين نوع اختلال هستيد.
• چاقي مفرط: اضافه وزن مي تواند فشار زيادي به رگ هاي شما وارد آورد. كه اين قضيه عاملي براي بروزواريس در افراد چاق است.
• بدون حركت بودن: اگر شما براي مدت طولاني بايستيد و يا بنشينيد طوري كه عضلات شما درحالت كشيده بمانند، خود را در معرض بروز واريس قرار داده ايد. ماندن در يك حالت براي مدت طولاني فشار زيادي به رگ هاي شما براي پمپاژ كردن خون به سمت قلب وارد مي اورد.
• آسيب در پاها: اگر شما از قبل داراي آسيب يا جراحت در پاهايتان مانند لخته ي خون و.. هستيد، در معرض گسترش رگ هاي واريس دار در بدنتان خواهيد بود.

۲- ماندن در وزن ايده آل

اضافه وزن فشار غيرمتعارفي به پاهاي شما و سيستم گردش خون وارد مي كند. اگر وزنتان بالاست، كاهش وزن فشار كم خواهد كرد و بدين وسيله ريسك شما براي ابتلا به واريس كاهش مي يابد.

۳- داشتن عادات غذايي سالم

از خوردن غذاهاي پركالري و غير مغذي اجتناب كنيد. رژيم غذايي پراز فيبر را انتخاب كنيد. بعضي از مطالعات ارتباطي را بين رژيم غذايي كم فيبر و ابتلا به واريس را نشان مي دهند. رژيم غذايي سرشار از فيبر حتي بهكاهش كلسترول در بدن نيز كمك كرده و باعث كاهش فشار خون مي شود.

• از نمك زدن به غذا تا حد امكان اجتناب كنيد. كاهش ميزان نمك مصرفي به كاهش تورم در رگ ها كمك مي كند. همچنين مي تواند به كاهش جذب آب در سلول هاي بدن كمك كند.

۴- بطور منظم ورزش كنيد

راه رفتن و دويدن آرام، گردش خون در پاها را بهبود مي دهد، و گردش خون مناسب به عدم گسترش رگ هاي واريسي و بدتر شدن آنها كمك مي كند. تمرين ورزشي همچنين ميزان فشار خون كلي را كاهش داده و در نهايت كل سيستم گردش خون را تقويت مي كند.

• دويدن نيز به جلوگيري از بروز واريس كمك مي كند. اين كار گردش خون را در پاها بهبود مي بخشد.

۵- سيگار كشيدن را ترك كنيد

كشيدن سيگار منشاء بسياري از مشكلات سلامتي است. تحقيقات نشان داده اند كه فشار خون مرتبط با كشيدن سيگار مي تواند به بروز واريس كمك كند. سيگار كشيدن همچنين باعث بيماري “نارسايي در رگهاي نيم نته پايين” شده كه دراين حالت خون بدرستي در رگ ها جريان نداشته و در پاها باقي مي ماند.

۶- از خوردن قرص هاي ضد بارداري با استروژن بالا خودداري كنيد

مصرف طولاني مدت قرص هاي ضدبارداري كه محتوي مقدار زيادي استروژن و پروژسترون هستند خطر بروز واريس را افزايش مي دهند. شيوه ي درمان”جايگزيني هورموني” هم ممكن است چنين تاثيراتي داشته باشد. باپزشك خود راجع به بهترين گزينه براي شما مشورت كنيد.

• مصرف بيش از حد استروژن و پروژسترون ممكن است دريچه هاي داخل رگ هاي شما را ضعيف كنند و گردش خون را در پاها تغيير دهند.
• روش هاي ضدبارداري كه ميزان استروژن كمتري به بدن شما وارد كنند كمتر باعث بروز واريس و لخته ي خوني مي شوند.

۷- دور از تابش مستقيم خورشيد بمانيد

در افرادي با پوست روشن، قرارگيري بيش از حد در معرض نور خورشيد باعث ايجاد رگ هاي تارعنكبوتي مي شود. حضور در زير نورخورشيد همچنين ريسك ابتلا به سرطان پوست را بالا مي برد.

• مركز كنترل و جلوگيري از بيماري ها (The Centers for Disease Control and Prevention (CDC) ) توصيه مي كند كه هميشه در محيط بيرون عينك آفتابي بزنيد. در اواسط روز كه نورخورشيد به بيشترين حد خود مي رسد، از آن دوري كنيد.

مراقب پاهاي خود باشيد

۱- از ايستادن طولاني خودداري كنيد

ايستادن در يك محل براي مدت طولاني فشار بيشتري به رگ پا و كف پا وارد مي كند. به مرور زمان، اين فشار ديواره هاي رگ هاي خوني را تضعيف مي كند. اين امر باعث حاد شدن واريس فعلي شما و منجربه گسترش رگ هاي واريسي جديد مي شود.

• با اين حال چون ايستادن طولاني مدت براي بعضي شغل ها اجتناب ناپذير است، با تغيير درنوع ايستادن در هر زمان ممكن فشار وارده را كمتر كنيد. سعي كنيد هر ۳۰ دقيقه يكبار كمي قدم بزنيد.

۲- درست بنشينيد

صاف بنشينيد و پاها را روي هم نندازيد. طرز نشستن مناسب، گردش خون را بهبود مي دهد، در حالي كه پاها را روي هم انداختن جريان خون را درون پاها محدود مي كند.

• از نشستن هاي طولاني مدت و با بدن كشيده و بدون استراحت كردن، خودداري كنيد. هر نيم ساعت يكبار برخاسته و چند قدم بزنيد و حركات كششي انجام دهيد.

۳- هرموقع توانستيد پاها را درجايي بالا قرار دهيد

آرامش روحي و قراردادن پاها در بالا احتمال بروز واريس را كاهش مي دهد. سعي كنيد درطول روز ۲ تا ۳ بار خوابيده و پاهارا براي ۱۵ دقيقه بالاببريد. اين كار باعث بهبود گردش خون و كاهش فشار خواهد شد.

• درهرزمان ممكن، پاهايتان را بالاتر از سطح نگه داريد، چه موقع نشستن و چه خوابيدن.
• گزينه هاي ديگري نيز وجود دارند مثل تخت هاي زاويه دار و يا اينكه تنظيم كردن تخت خواب به نحوي كه در هنگام خواب پاها كمي از سر بالاتر باشند. با دكتر خود راجع به اين موارد مشورت كنيد.

۴- سبك لباس پوشيدن خود را تغيير دهيد

با خودداري از پوشيدن شلوارهاي تنگ، جريان خون را در قسمت پايين تنه بهبود دهيد. مخصوصاً از لباس هايي كه در نواحي كمر، ران، ساق و كشاله تنگ هستند اجتناب كنيد. اگر واريس داريد، لباس هاي تنگ آن ها را وخيم تر خواهد كرد و اگر نداريد احتمال ابتلا را افزايش خواهيد داد.

• لباس هاي راحت بپوشيد، كفش پاشنه كوتاه به پا كنيد. كفش هاي پاشنه كوتاه با كمك به خون رساني راحت تر در رگ ها، ساق هاي شما را نيزخوش فرم مي كند. دقت كنيد كه سايز كفش مناسب پاي شما باشد و تنگي آن پاي شما را نزند.

۵- جوراب ساق بلند كشي بپوشيد

اگر مبتلا به واريس هستيد، از جوراب هاي كشي به طور منظم استفاده كنيد. آن ها را مي توانيد از مراكز تجهيزات پزشكي يا داروخانه ها تهيه كنيد، و با مقدار كشش هاي متفاوت عرضه مي شوند. قبل از خريد و استفاده از اين جوراب ها حتما با دكتر خود مشورت كنيد.

• با يك متر خياطي پاي خود اندازه گيري كنيد تا سايز مناسب را تهيه كنيد. جوراب هاي كشي بايد فشردگي مناسبي داشته باشند، ولي لزوماً نيازي به تنگ بودن آن ها نيست.
• اگر به مسافرت هوايي طولاني مدت مي رويد، با مشاور درماني براي پوشيدن جوراب هاي كشي در سفر گفتگو كنيد. اين جوراب ها فشار زياد وارد آمده به پاها را كاهش مي دهد و براي جلوگيري از وخيم شدن واريس مفيد هستند.

درمان واريس

۱- علائم واريس را بشناسيم

رگ هاي واريسي معمولاً مشكل بزرگي در بدن بوجود نمي آورند. با اين حال، باعث ناراحتي، درد و شرمساري مي شوند. از دكتر خود براي چگونگي برخورد با واريس كمك بگيريد، حتي اگر واريس براي سلامتي شما خطربزرگي نباشد. علائم مشترك واريس عبارتند از:

• درد در پاها
• گرفتگي و يا دردهاي دوره اي
• حس خارش، متورم شدن و يا تيره شدن پوست
• احساس سنگيني و تورم در پاها
• ناآرامي و خستگي پاها

۲- بدانيد چه موقع بايد بدنبال درمان باشيد

با وجود اينكه دراكثر موارد، واريس يك تهديد جدي براي سلامتي محسوب نمي شود، در بعضي اوقات منجر به بروز مشكلاتي مي شود كه شما را وادار به جستجو براي درمان آن مي كند. اگر واريس داريد و نشانه ها ذكر شده در زير را تجربه كرده ايد، حتما به دكتر خود مراجعه كنيد.

• تورم ناگهاني پاها
• قرمز شدن و يا گرم شدن اطراف رگ ها
• تغيير در ضخامت و يا رنگ پوست
• خونريزي در رگ واريسي يا اطراف آن
• برآمدگي هاي دردناك روي پاها
• ايجاد زخم هاي باز روي پا

۳- راه هاي درماني ديگر را بدانيد

اگر راهكارهاي خانگي كمكي به بهبود واريس شما نكردند، بهتراست بدنبال روش هاي درماني ديگري باشيد. با دكتر خود راجع به گزينه هاي موجود مشورت كنيد.

• اسكلروتراپي(Sclerotherapy): عمومي ترين روش درماني براي واريس مي باشد كه در اين روش با تزريق مواد شيميايي در داخل رگ ها درمان شروع مي شود، اين تزريق باعث تورم و سپس بسته شدن رگ خواهد شد. بعداز چند هفته، رگ واريس دار به زخم تبديل شده و ناپديد مي گردد. اين فرآيند در مطب دكتر به صورت سرپايي قابل اجرا مي باشد.
• جراحي ليزري: درمان واريس با ليزر، اين يك روش غيررايج است، زيرا براي همه افراد با هرنوع و رنگ پوست، بصورت ايمن قابل اجرا خواهد بود. همچنين براي رگ هايي با قطر بيشتر از ۳ ميليمتر موثر نخواهد بود.
• روش اندو-وينس(Endovenous ): اين راهكار درماني براي واريس هاي عميق و وخيم طراحي شده است. اين روش با بي حسي موضعي در مطب پزشك انجام مي شود.
• عمل جراحي: معمولاً عمل جراحي آخرين راهكار پزشك براي درمان واريس هاي بسيار بزرگ خواهد بود. با پزشك خود راجع به نياز ويا عدم نياز به انجام عمل جراحي مشورت كنيد.